Arheološki lokalitet Caričin grad - VI i VII v.n.e.

Arheološki lokalitet Caričin grad

Ostaci jednog od najvećih i najznačajnijih vizantijskih gradova u unutrašnjosti Balkanskog poluostrva nalaze se 28 km od Leskovca, a 8 km severozapadno od Lebana, u podnožju planine Radan. Caričin grad je podignut u vizantijskoj provinciji Ilirik, u kojoj je rođen car Justinijan, kao njegova zadužbina Iustiniana Prima.

Gradski bedemi prate konfiguraciju terena i zatvaraju uže gradsko područje koje se prostire 500 m pravcem sever-jug i 200 m pravcem istok-zapad. Unutrašnji bedemi sa kulama dele grad na tri celine: Gornji, Srednji i Donji grad. U središtu grada nalazio se centralni kružni trg, sa carskom statuom od bronze, koji je sa glavnim ulicama delio Gornji grad na četiri veće zone. U njemu se nalazila episkopska crkva sa krstionicom, koja se ubraja među najmonumentalnije spomenike vizantijske arhitekture na Balkanu, episkopska palata i bazilika sa kriptom. Do sada je otkriveno devet bazilika, od kojih treba izdvojiti onu sa transeptom zbog jedinstvenih podnih mozaika čiji raspored i simbolika doprinose boljem razumevanju liturgijskih obreda koji su u njoj vršeni. U njoj je pronađen monogram ktitora Justinijana. Izvan gradskih zidina otkriveni su ostaci termi, vodovoda i manje crkvene građevine.

Život u Caričinom gradu trajao je tokom 6. i početkom 7. veka, kada je prekinut slovensko-avarskim razaranjima.